پس از رشد صنعت و ایجاد رقابت در بازار در دهه 70 میلادی، دیگر کمتر کسی در دنیا میتوانست اهمیت علم بازاریابی را نادیده بگیرد. اساتید مختلف در سراسر دنیا، چندین کتاب بازاریابی عالی را خلق کردند که هرکدام از آنها دریچهای جدید را به روی علم بازاریابی باز کرده اند. بسیاری از کتابهای بازاریابی قدیمی هستند اما همچنان هم پرکاربردند و بعضی، حتی مرجع به شمار میآیند. اما در این مقاله تلاش کردیم مجموعه ای از کتابهای بازاریابی جدید و قدیمی را معرفی کنیم که هم آثار قدیمی و همیشه ماندگار را پوشش داده باشیم و هم کتاب های بازاریابی جدید، که رویکرد بهروزتری نسبت به شرایط بازار امروزی را دارند معرفی کنیم.
کتابهای پیشنهادی ما که در این مقاله معرفی شدهاند، در رشد کسبوکار شما موثر خواهند بود و به شما در مسیر بازاریابی بهتر محصولات و موفقیت کاری، کمک خواهند کرد.
1- کتاب بازاریابی محتوایی – جو پولیتزی
جو پولیتزی بنیانگذار موسسه بازاریابی محتوایی (CMI) است؛ این موسسه یکی از منابع آموزشی پیشرو برای کسبوکارها در این زمینه بوده و پیشرفت چشمگیری از زمان تاسیس خود تا به امروز داشته است. پولیتزی در این کتاب به شرح چگونگی انجام صحیح این نوع بازاریابی پرداخته و توصیههای بسیار خوبی در این مورد ارائه میدهد.
کتاب “بازاریابی محتوایی” شما را قدم به قدم در مسیر آماده کردن داستانهایی پیش میبرد که به کمک آنها میتوانید مشتریان خود را سرگرم کرده و اطلاعات مفیدی به آنان ارائه دهید؛ بدین ترتیب آنها، بدون اینکه خود متوجه شوند، وادار به انجام کاری خواهند شد که هدف شماست. محتوای داستانی شما، زمینه انجام چنین کاری را فراهم کرده و شما را قادر خواهد ساخت که جایگاه کسب و کار خود را تثبیت کنید. افراد به واسطه دریافت اطلاعات مناسب و مفید به شما اعتماد کرده و تجربیات خود را در این زمینه با دیگران به اشتراک میگذارند.
2- ایده عالی مستدام – چیپ هیث و دن هیث
چیپ و دن هیث در کتاب “ایده عالی مستدام” به بررسی این موضوع میپردازند که چرا برخی از ایدهها شکوفا میشوند، در حالیکه برخی دیگر شکست میخورند! این کتاب بازاریابی به مخاطبان میآموزد که چگونه ایدههای ارزشمند خود را پرورش دهند.
در کتاب “ایده عالی مستدام” برادران هیث به بررسی ساختار ایدههای موفق و ماندگار پرداخته و راهکارهایی مانند اصل مقیاس انسانی (human scale principle)، بکار بردن تئوری حافظه (Velcro Theory of Memory) و ایجاد حس کنجکاوی (curiosity gaps) را برای تبدیل افکار به ایدههایی ماندگار مطرح میکنند. این کتاب اصول موثر در ماندگاری ایدهها را معرفی کرده و نحوه استفاده از این قوانین را به شما آموزش میدهد.
3- روانشناسی نفوذ: کتاب بازاریابی به کمک هنر متقاعد نمودن دیگران – رابرت بی. چالدینی
کتاب بازاریابی-روانشناسی “روانشناسی نفوذ” کتابی کلاسیک است که به شرح دلایل روانشناختی “بله” گفتن مردم پرداخته و چگونگی بکار بردن این مفاهیم را به مخاطب میآموزد. دکتر رابرت چالدینی متخصص حوزه نفوذ و متقاعدسازی میباشد که حوزهای در حال رشد، با سرعتی چشمگیر است.
این کتاب تحسین برانگیز حاصل تحقیقات دقیق و مبتنی بر مشاهدات وی در مدت سی و پنج سال، و یک برنامه مطالعاتی سه ساله در مورد آنچه که مردم را به سمت تغییر رفتار سوق میدهد، میباشد.
در کتاب “روانشناسی نفوذ” شما نحوه استفاده از شش اصل کلی برای متقاعد کردن دیگران را میآموزید. همچنین با فراگیری این اصول قادر خواهید بود که در مذاکرات و ارتباطات شخصی خود از آنها استفاده کرده و در مقابل این فنون از خود محافظت کنید.
اصول تاثیرگذاری و نفوذ، شما را به سمت تغییرات درونی عمیق هدایت کرده و به عنوان یکی از عوامل محرک موفقیت در همه مشاغل به شمار میرود.
4- جایگاهسازی: نبردی برای ذهن – آل ریس و جک تروت
“جایگاهسازی” کتاب کلاسیک دیگری در زمینه بازاریابی بوده و اولین کتابی است که به مشکلات برقراری ارتباط با یک جامعه شکاک و رسانهستیز میپردازد. این کتاب رویکردی انقلابی را برای ایجاد “جایگاه” در ذهن مشتری بالقوه ارائه میدهد که این نکات منعکس کننده نقاط قوت و ضعف یک شرکت در مقایسه با رقیبان آن هستند.
شما با خواندن کتاب “جایگاهسازی” میآموزید که چگونه از تکنیکهای مدرن آژانسهای تبلیغاتی استفاده کنید تا بیشترین سهم بازار را بدست آورده و به یک نام ماندگار تبدیل شوید.
این کتاب آموزههای دیگری نیز برای شما دارد که عبارتند از:
- برنامهریزی استراتژیک حول نقاط ضعف رقیبان
- تغییر جایگاه یک رقیب قدرتمند و ایجاد یک نقطه ضعف
- استفاده از موقعیت فعلی خود به بهترین وجه ممکن
- انتخاب بهترین نام برای محصول خود
- تجزیه و تحلیل ترندهای موثر در جایگاهسازی خود
5- کتاب بازاریابی این است – ست گودین
کتاب “این است بازاریابی” یا “بازاریابی این است” یکی از جدیدترین و بهترین نگرشها در بازاریابی را ارائه میدهد. ایده اصلی این کتاب بر این است که بازاریابان باید با ایجاد تنشهایی که منجر به انتخابهای جدید میشوند، در مخاطب و بازار تغییر ایجاد کنند.
گودین در کتاب خود به نقد بازاریابانی میپردازد که قیمت محصولات خود را کاهش میدهند و آنها را به عنوان “تنبلترین” افراد معرفی میکند. او در اینباره میگوید: “کاهش قیمت آخرین راهحل یک بازاریاب است که ایدههای بسیاری را به کار بسته و اکنون ایده جدیدی در سر ندارد.”
6- کتاب بازاریابی با هک رشد – شان الیس
اغلب کتابهای بازاریابی مانند شرابهایی کهنه در بطریهای جدید هستند، چرا که ایدههای تکراری را در قالبی جدید ارائه میدهند؛ ولی در این بین کتابهای محدودی هم وجود دارند که نگرشی کاملا جدید را مطرح میکنند.
کتاب “هک رشد” یکی از همین کتابهاست که میتوان آن را به عنوان اثر برتر سال ۲۰۱۹ معرفی کرد. الیس پس از موفقیتهای خود در Dropbox و Logmein در سال ۲۰۱۰، جنبش هک رشد را آغاز کرد. این کتاب میتواند راهنمای اجرای برنامه رشد و پیشرفت در شرکت شما باشد.
اگر شما در زمینه دیجیتال مارکتینگ فعالیت دارید ولی کسب و کارتان پیشرفتی ندارد و از فعالیتهای بازاریابی فاصله گرفتهاید، باید بدانید که تجارت شما در خطر فراموشی است و این کتاب به شدت به شما توصیه میگردد.
7- کتاب بازاریابی و برندینگ خلق داستان برند: پیام خود را شفاف سازید تا مشتریان به شما گوش کنند – دونالد میلر
داستانسرایی (Storytelling) مرکز توجه بسیاری از کتابهای بازاریابی در سالهای اخیر بوده و نادیده گرفتن آن غیرممکن است. میلر موضوعی به نظر واضح و پیشپا افتاده را برای کتاب خود برگزیده و اصول خلق داستان برند را که ۷ مرحله داشته و به اثبات رسیده، به آن افزوده است.
او در این کتاب به تجزیه و تحلیل ساختار یک داستان خوب میپردازد: شخصیت، مشکل، راهنمایی، برنامهریزی، اجرا، پیشگیری از شکست و موفقیت. میلر حتی در کتاب خود فراتر میرود و ساختار داستانسرایی را مستقیما با مثالهای تجاری آشنا برای بازاریابان، مورد بررسی قرار میدهد.
8- کتاب بازاریابی: یک داستان عاشقانه – برنادت جیوا
از کلمه “عشق” در عنوان کتاب نترسید! در عوض بر روی زیرعنوان فوقالعاده “چگونه به مشتریان خود مهم شوید” تمرکز کنید. توجه متقابل مشتری و اهمیت دادن به او، به ایجاد ارتباط عاطفی نیاز دارد.
این سبک کتاب بازاریابی، مناسب کارآفرینان، بازاریابان B2B و بازاریابان B2C میباشند. اگر شما نسبت به چگونگی بروز احساسات خود در فروش یا ارتباطات بازاریابی سردرگم هستید، این کتاب منبعی الهامبخش برای شما بوده و ایدههای بیشتری را نسبت به هر کتاب دیگری در اختیارتان قرار میدهد.
9- قواعد جدید بازاریابی و روابط عمومی – دیوید اسکات
قوانین و قواعد بازاریابی دیجیتال دائما در حال تغییر است. اسکات در این کتاب بازاریابی، با استفاده از مطالعات موردی و مثالهای واقعی، بهترین و جدیدترین روشهایی که منجر به موفقیت در بازاریابی میشوند را بررسی و معرفی میکند.
این کتاب مقدمه مناسبی برای نقش بازاریابی رسانههای اجتماعی و روابط عمومی است. بخش اول کتاب “قواعد جدید بازاریابی و روابط عمومی” به استدلال این موضوع میپردازد که چرا سازمانها، به ویژه کسبوکارهای کوچک و موسسات خصوصی، باید توجه ویژهای به رسانههای اجتماعی داشته باشند. این کتاب همچنین به بررسی این امر میپردازد که استفاده کارآمد از رسانههای اجتماعی، نیازمند طرز فکری متفاوت در مقایسه با رسانههای سنتی است.
10- پیش-القایی: انقلابی در تاثیرگذاری و متقاعد نمودن – رابرت بی. چالدینی
چالدینی اولین اثر خود در زمینه نفوذ و تاثیرگذاری را در سال ۱۹۸۴ نوشت؛ کتاب “پیش-القایی”را میتوان به عنوان دنبالهای از این اثر دانست که افراد بسیاری مدتها در انتظارش بودند. هردوی این کتابها در زمینه بازاریابی هستند، چرا که بازاریابان در پی نفوذ بر مشتریان خود هستند تا آنها را برای انجام کارهای مدنظرشان متقاعد سازند.
11- موفق سازها – درک تامسون
تامسون تصمیم گرفت تا در کتاب “موفق سازها” عوامل موثر در موفقیت را مورد بررسی قرار دهد. این موضوع مورد توجه بازاریابانی است که به دنبال شناخته شدن و محبوبیت هرچه بیشتر محصولاتشان در بازار هدف میباشند.
او در این کتاب منابع بسیاری مانند هنر امپرسیونیستی، صحبتهای سخنرانان سیاسی موفق، فیلمها، موسیقی، مد، کتابها، محصولات برتر Etsy و برنامههای تلفن همراه را که در طی دو قرن گذشته وجود داشتند، بررسی میکند. نتیجهای که از نوشتههای تامسون بدست میآید این است که هیچ اصلی که به سرعت منجر به معروف و محبوب شدن محصولات گردد، وجود ندارد؛ ولی برخی از الگوهای موثر در این زمینه عبارتند از:
- سادگی
- آشنایی
- تکرار و تناوب
- حامیان تاثیرگذار
- گروههای حمایتی خودمانی (close-knit)
- شعار جذاب و گیرا
- تعادل منطقی و وارونگی جذاب در پیامرسانی (logical balance and intriguing inversion in messaging)
- کانالهای پشتیبانی
- نوآوری تدریجی
- تاثیرات تصادفی تبلیغات هدفمند
12- همه نویسندهایم – آن هندلی
بازاریابی به کمک محتوا پیش میرود، بنابراین انتخاب بعدی ما در لیست بهترین کتابهای بازاریابی، کتابی در زمینه تولید محتوا میباشد. شما برای تولید یک محتوای خوب و مناسب، باید به تقویت مهارت خود در نوشتن بپردازید تا بتوانید ایدههای خود را به شکلی کارآمد زنده کنید.
کتاب “همه نویسندهایم” دهها راهکار مفید برای تولید محتوای نوشتاری عالی ارائه میدهد. این کتاب برای همه بازاریابانی که به نوشتن یا ویرایش محتوا میپردازند توصیه میشود.
13- نامشهود – روهیت بهارگاوا
تمرکز بهارگاوا در کتاب بازاریابی “نامشهود” بر روی بستری است که در آن کار میکنیم. نویسنده در این کتاب به بررسی ترندها پرداخته و توضیح میدهد که بازاریابان چگونه میتوانند از آنها به نفع خود استفاده کنند. وی همچنین نحوه جستجوی ترندها و اطلاعات را به علاقهمندان میآموزد.
بهارگاوا هر سال این کتاب را منتشر میکند؛ زیرا به خوبی میداند که ترندها به سرعت در حال تغییر هستند و با این کار برای حفظ بستر فعلی تلاش میکند.
14- کتاب بازاریابی دیجیتال (دیجیتال مارکتینگ) به زبان آدمیزاد – رایان دیس و راس هنبری
این کتاب بازاریابی دیجیتال را به زبانی ساده آموزش داده و به شما نشان میدهد چگونه از استراتژیهای بازاریابی دیجیتال و راهکارهای آن برای شناساندن برند خود، افزایش مخاطب و کسب درآمد استفاده کنید.
این کتاب را میتوان به عنوان مرجعی عالی در نظر گرفت که شامل بسیاری از جزئیات عملی، خاص و جدید میباشد و توصیههای مفیدی در این زمینه ارائه میدهد. این کتاب بازاریابی به شما کمک میکند تا از بازاریابی دیجیتال خود بیشترین بهره را ببرید.
آنچه که در سالهای گذشته در بازاریابی دیجیتال کارگشا بوده است، حال دیگر استفادهای ندارد. بنابراین ما باید روشها و ترندهای جدید دیجیتال مارکتینگ را بشناسیم و در دنیای رقابتی تبلیغات با قدرت به کار خود ادامه دهیم. این کتاب تمامی روشها، تکنیکها، ابزارها و مفاهیم دیجیتال مارکتینگ را به شما آموزش میدهد.
15- سوراخ دعا را گم کردن – اریک بارکر
کتاب “سوراخ دعا را گم کردن” یکی از کتابهای عمومی در زمینه بازاریابی بوده که به شدت مورد توجه بازاریابان قرار گرفته است. بارکر در این کتاب به بررسی دقیق برخی از مسیرهای موفقیت پرداخته و جزئیاتی جدید و جالب به آنها افزوده است. وی تحقیقاتی را شرح میدهد که در کتابهای موفقیت کسب و کار، کمتر به آنها پرداخته شده است.
تعدادی از این نکات عبارتند از: صحبت کردن در جمع موجب میشود دیگران شما را بعنوان یک رهبر ببینند. عینک زدن موجب میشود دیگران شما را فردی باهوش بشناسند! خوردن نوشیدنی با جمع در درامد افراد موثر است و … . این کتاب را بخوانید تا متوجه شوید چگونه این نکات، در کنار یکدیگر قرار میگیرند تا شما را به فردی موفق تبدیل کنند.
16- حرکت بسوی اقیانوس آبی – دبلیو. چان کیم و رنه مابورنیا
اصطلاح اقیانوس آبی یا همان Blue Ocean، به اصطلاحی مشهور برای ایجاد بازارهای جدید تبدیل شده است. این استراتژی بر چگونگی ایجاد ارزشهای جدید برای مصرفکنندگان تمرکز میکند. در طرز فکر اقیانوس آبی مدیران ملزم به بهرهگیری از خلاقیت در نحوه برنامهریزی، توسعه و گسترش ارزشها برای مصرفکنندگان خود هستند.
اقیانوس آبی مخالف تمرکز بیش ازحد در زمینه رقابت است چرا که احتمال دارد این امر شما را بسیار شبیه به رقیبانتان کرده و از برجستگی و تفاوت شما در ذهن مصرفکنندگان بکاهد.
17- نوآفرینی – آدام گرانت
کتاب “نوآفرینی” نه فقط پرفروشترین کتاب نیویورک تایمز است بلکه توسط افراد مشهور زیادی نظیر ریچارد برانسون، بنیانگذار Virgin، نیز به عنوان کتابی که باید خوانده شود پیشنهاد شده است؛ بنابراین بدون شک لایق جایگاه خود در میان کتابهای پرفروش جهان میباشد.
این کتاب با اشاره به تحقیقات و نوشتههای چندین تن از افراد موفق و برجسته، چگونگی ایجاد اصالت در شرکت و محصول را، از طریق شناخت ایدههای عالی، جذب متحدان(شرکا)، اجرا در زمان صحیح و حذف ترس و شک، به ما نشان میدهد. همچنین کتاب “نوآفرینی” برای موفقیت هرچه بیشتر فرهنگهایی که مخالف با یکدیگر بوده و بر سر این موضوع در جدال هستند، راهکارهایی ارائه میکند.
انواع کتاب های بازاریابی
وقتی صحبت از کتاب های بازاریابی به میان میآید، غالب مردم انتظار کتابهای تخصصی نظیر دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی محتوایی و … را دارند. اما نکتهای که همواره توسط اساتید بازاریابی دنیا به آن تاکید شده است این است که:
در همین راستا، تلاش کرده ایم که کتابهای بازاریابی معرفی شده در لیست بالا هم هر دو نوع را پوشش دهند: